12.9.2009 | 17:36
Ummæli Arnórs Hannibalssonar
Dr. Arnór Hannibalsson, prófessor í heimspeki, sem dvalið hefur langdvölum í Rússlandi, Kína og Póllandi, skrifar á heimasíðu bróður síns, Jóns Baldvins, vegna hugleiðinga hans um Svartbók kommúnismans:
Kæri bróðir,
Ég held að þú hafir skriplað á Karls-Marx-skötunni.
Það er ólíku saman að jafna: kristinni kirkju við kommúnistahreyfinguna.
Kristur boðaði fagnaðarerindi: að við skyldum öll elska hvert annað. Hann fann upp aðferð til að hreinsa út úr sálinni alla sektarkennd og hvernig öðlast mætti andlegan styrk til að lifa í friði við alla menn.
Karl Marx boðaði hatur: kenning hans snerist um stéttabaráttu, sem skyldi enda með blóðbaði (byltingu), og að það væri svo upphaf nýs þjóðfélags. Þegar ég var í Kína sá ég pésa, útgefinn af áróðursdeild Flokksins undir titlinum: uppeldi til haturs. Allir kommúnistar hata óvininn og sæta færis að koma honum fyrir kattarnef. Það var markmið flokksins að eyða (líkvídera) heilum stéttum manna: þeim sem höfðu bréf upp á að eiga rétt til eigna og bændum. Það átti að drepa fólk einungis fyrir hvað það var, ekki fyrir það sem það gerði.
Það að nokkrir öfgafullir prelátar á miðöldum gripu til óyndisúrræða og hygðust útvega mönnum sáluhjálp með því að beita þá harðræði, gekk vissulega þvert gegn kristilegum boðskap. Rannsóknarrétturinn er einungis eitt hörmulegt frávik frá hinni kristnu hugsjón og fagnaðarerindir heldur áfram að fanga hugi fólks. Ekki færri en einn milljarður og eitt hundrað milljónir manna teljast til kristinna kirkna. Rannsóknarétturinn er samt ekki sambærilegur við gúlagið. Gúlagið var skipulagt þrælahald milljóna manna, og haldið uppi til að þeir skiluðu arði inn í hið sovézka samfélag áður en þeir gáfu upp andann úr hungri og vosbúð.
Karl Marx hugðist afnema einkaeignarrétt og þjóðnýta öll framleiðslutæki. Þar með verður ríkið að allsherjar stjórnanda og atvinnuveitanda. Og hver á að stjórna ríkinu? Það getur ekki verið neinn annar en Flokkurinn. Og hver á að stjórna Flokknum? Flokkurinn getur ekki látið það eftir sér að menn sitji lon og don á rökstólum. Flokkurinn verður að hafa einn vilja, vilja leiðtogans, Foringjans. (Fuehrer befiel, wir horchen!). Ég vona að þú hafir Das Kapital innan seilingar. Ég mæli með að þú lesir enn einu sinni 24. kapítula. Lenín var rökrétt framhald af Marx, og Stalín af Lenín.
Þegar Bernstein efndi til sósíaldemókratískrar hugmyndafræði, gerði hann það með því að gera ráð fyrir einkaeignarrétti, fjölflokkakerfi og lýðræði. Þar með sagði hann skilið við Marx. (Að vísu var ekki frá þessu gengið endanlega fyrr en á þingi flokksins (þ.e. SPD) í Bad Godesberg 1958 undir forystu Willy Brandt). Sósíaldemókratisminn er í eðli sínu and-marxískur.
Karli Marx stóð nákvæmlega á sama um alla verkamenn. Próletaríatið var í hans höndum heimspekileg kategóría, sem samt sem áður átti að gera byltinguna. Svo, þegar Trotskí hirti völdin í Rússlandi upp af brústeinum SanktiPétursborgar, fór allt eftir bókinni: Miðstýrður áætlunarbúskapur og sovétkerfið. Lenín og Trotskí hefðu ekki orðið neitt lýðræðissinnaðri ef Rússland hefði verið lýðræðisríki. Keisaraveldið var ekki reist á ofbeldi. Það má segja að það hafi verið hefðarveldi, reist á skipulagi aðals og bænda. Alla 19. öld og fram til loka voru færri teknir af lífi í Rússlandi en á fyrstu vikunum, sem Lenín og Trotskí voru við völd. Valdarán Leníns og Trotskís í nóvember 1917 má ef til vill kalla slys, en þó hefði það ekki getað staðizt (þrátt fyrir grimmúðug fjöldamorð á andstæðingum) ef ekki hefði komið til stuðningur bænda (sem Lenín lofaði landi, og var það að undirlagi Axelrods sem hann, treglega, samþykkti það) og hersins (sem var bændasynir). Hvítliðar fengust aldrei til að segja skýrt hvers konar Rússland þeir vildu (Россия единая, неделимая: Rússland eitt og óskipt, kjörorð keisarans). Bændur skildu það þannig, að ætlunin væri að endurreisa aðalinn og allar eignir hans.
En það er ekki slys, hvernig þeir Lenín og Trotskí skildu Karl Marx.
Ólíku er saman að jafna, þessu rökfasta framlagi Arnórs á heimasíðu Jóns Baldvins og annars heimspekings á sama stað, Eyjólfs Kjalars Emilssonar, sem fer með skæting um þýðanda Svartbókarinnar í stað þess að ræða málið.
Flokkur: Stjórnmál og samfélag | Breytt s.d. kl. 20:31 | Facebook