Hugtökin nýlendustefna og þjóðarmorð

315 starfsmenn Háskólans, innan við þriðjungur þeirra, hafa sent frá sér yfirlýsingu „gegn ísraelskri nýlendustefnu og þjóðarmorði“. Á meðal þeirra eru Vilhjálmur Árnason heimspekingur og Pia Hansson, forstöðumaður Alþjóðamálastofnunar Háskólans. Ekki er í yfirlýsingunni minnst á hina villimannslegu árás Hamas-liða á Ísrael 7. október 2023, þar sem þeir myrtu alla óbreytta borgara, sem fyrir urðu, brenndu börn lifandi og nauðguðu konum á almannafæri. Þessum ódæðum var fagnað ákaft í Gaza. Ekki er heldur minnst á, að Hamas-liðar tóku fjölda ístaelskra gísla og nota þá og eigið fólk sem lifandi skildi gegn varnarviðbrögðum Ísraelshers.

Þau Vilhjálmur og Pia og félagar þeirra misnota alþekkt hugtök. Nýlendustefna er, þegar ríki leggur með hervaldi veikari lönd undir sig og stjórnar, og hún einskorðast ekki við Vesturveldin. Kína og Japan hafa til dæmis verið nýlenduveldi. Saga Gyðinga í Ísrael er allt önnur. Þetta eru þeirra fornu heimkynni, og alltaf hefur búið þar eitthvað af Gyðingum, en innflutningur þeirra færðist í auka upp úr 1882 vegna Gyðingaofsókna í Rússlandi og víðar. Þá réðu Ottomanar Ísrael. Keyptu Gyðingar sér land og voru orðnir þriðjungur íbúa í landinu um 1940. Sameinuðu þjóðirnar lögðu til, að landinu yrði skipt milli þeirra og Araba. Ísraelsmenn samþykktu það, en Arabaríkin höfnuðu tillögunni og hófu stríð gegn Ísrael, en biðu herfilegan ósigur, og varð Ísrael talsvert stærra en gert hafði verið ráð fyrir. Þetta getur ekki talist nýlendustefna.

Hugtakið þjóðarmorð er notað um skipulagða útrýmingu fólks fyrir þá sök eina, hvað það er, og er skýrasta dæmið helför Gyðinga. Nasistar ákváðu beinlínis að útrýma Gyðingum. Engin sambærileg herferð hefur verið rekin gegn Palestínumönnum, og hefur þeim raunar fjölgað úr tveimur í fimm milljónir árin 1990 til 2022.

(Fróðleiksmoli í Morgunblaðinu 18. nóvember 2023.)