Lissabon, apríl 2023

Á fjölmennri ráðstefnu evrópskra frjálshyggjustúdenta í Lissabon 22.–23. apríl var sérstök dagskrá helguð mér í tilefni sjötugsafmælis míns og starfsloka í Háskóla Íslands. Robert Tyler, sérfræðingur í hugveitunni New Direction í Brüssel, ræddi við mig. Ég sagði samkomunni, að þrjár bækur hefðu haft mest áhrif á mig ungan, The Gulag Archipelago eftir Aleksandr Solzhenítsyn, The Open Society and Its Enemies eftir Karl Popper og The Road to Serfdom eftir Friedrich von Hayek. Hefði Hayek komið til Íslands í apríl 1980 og Milton Friedman í ágúst 1984, og hefðu fyrirlestrar þeirra vakið mikla athygli. Hitti ég þá tvo oft eftir það, en einkennilegt er til þess að vita, að ekki eru nú margir á lífi, sem kynnst höfðu þessum andans jöfrum jafnvel og ég.  

Mörgum ráðstefnugestum þótti merkilegt, að ég hefði haustið 1984 rekið ásamt nokkrum vinum ólöglega útvarpsstöð í því skyni að mótmæla ríkiseinokun á útvarpsrekstri. Eftir eltingarleik í röska viku fann lögreglan loks stöðina og lokaði, og hlaut ég eftir það minn fyrsta dóm og hinn eina, sem ég er stoltur af. En við náðum tilgangi okkar, því að í framhaldinu samþykkti Alþingi að afnema ríkiseinokunina.

Ég sagði líka frá hinum víðtæku umbótum, sem Davíð Oddsson og aðrir samherjar mínir beittu sér fyrir upp úr 1991, en kostir þeirra sáust best á því, hversu snöggir Íslendingar voru að rétta úr kútnum eftir bankahrunið 2008. Rifjaði ég upp, þegar ég fór með Davíð í Hvíta húsið 6. júlí 2004, en þar sungum við í Ávölustofu (Oval Office) afmælissönginn alkunna fyrir Bush Bandaríkjaforseta, því að hann varð 58 ára þennan dag, þótt ekki væri söngurinn jafnkliðmjúkur og þegar Marilyn Monroe söng forðum fyrir Kennedy forseta, eins og Colin Powell utanríkisráðherra, sem stóð þá við hlið mér, hafði orð á við mig.

(Fróðleiksmoli í Morgunblaðinu 27. maí 2023.)